Tản nhiệt nước là gì? Có nên lắp tản nhiệt nước không?

1. Tản nhiệt nước cho PC là gì?

  • Tản nhiệt bằng nước là gì?

Mở đầu với phải nói đến thuật ngữ “làm mát bằng nước”: là một phương pháp nhằm loại bỏ nhiệt từ các bộ phận của thiết bị công nghiệp. Không giống như việc làm mát bằng không khí trước kia, việc sử dụng nước làm chất dẫn nhiệt đã tỏ ra hiệu quả hơn trong việc làm mát các loại động cơ đốt trong, máy hóa chất, lọc dầu….

Ưu điểm: Nước không tốn kém và không độc. Dung tích, mật độ và độ dẫn nhiệt của nước cao hơn không khí. Để làm mát các lõi CPU trong thiết bị tính toán, nước đem lại khả năng vận chuyển nhiệt từ nguồn đến một bề mặt thứ cấp để làm mát bằng các bộ tản nhiệt lớn hơn, được thiết kế tối ưu hơn.

Nhược điểm: Nước làm gia tăng sự ăn mòn của các bộ phận kim loại. Thường phải bổ sung các hóa chất để làm giảm thiểu sự ăn mòn và khả năng cách điện.

  • Sự ra đời của tản nhiệt bằng nước cho PC

Dựa trên nguyên lý tản nhiệt bằng nước, việc làm mát các bộ phận của máy tính bằng nước (với Fluorinert) đã được sử dụng từ năm 1982 trên siêu máy tính Cray-2. Dần dần đến năm 1990, việc làm mát bằng nước cho các máy tính gia đình ngày càng phổ thông và được công nhận bởi những người đam mê. Và việc làm mát bằng nước chỉ thực sự trở nên phổ biến sau khi bộ vi xử lý Atholon hoạt động quá nóng vào giữa những năm 2000.

Làm mát bằng nước có thể được sử dụng để làm mát cho nhiều bộ phận trong máy tính, nhưng đặc biệt là sử dụng để làm mát cho CPU.

Bằng việc chuyển nhiệt của thiết bị sang một bộ phận trao đổi nhiệt riêng lớn hơn (có kèm quạt tản nhiệt), tản nhiệt bằng nước cho phép các linh kiện hoạt động êm ả hơn, tăng tốc độ xử lý hoặc cân bằng giữa cả hai. CPU, GPU, ổ đĩa cứng, thậm chí nguồn cung cấp điện cũng có thể được làm mát bằng nước.

Kích thước của bộ tản có thể thay đổi: từ 40mm quạt kép (80mm) tới 140 quạt (560mm) và độ dày từ 30mm đến 80mm.

 

2. Có nên lắp tản nhiệt nước hay không? Tản nhiệt nước dành cho những ai?

Với những bạn đã sử dụng đồ điện tử nói chung thì vấn đề làm sao để máy móc chạy bền bỉ ít lỗi là một vấn đề rất quan trọng. Nhất là với những bạn là MMO, Designer,…. Thì còn quan trọng hơn nữa bởi  nếu máy tính mà hỏng hóc thì không thể làm việc kiếm tiền được.

Muốn máy móc chạy chạy ổn định thì ngoài yếu tố hàng chính hãng của những hãng tên tuổi, giữ gìn máy thì còn phụ thuộc nhiều vào nhiệt độ của case máy tính mà chính xác hơn là nhiệt độ của các linh kiện quan trọng: CPU, GPU, các tụ điện.Khi nhiệt độ của các bộ phận này quá nóng, dễ dẫn đến hỏng hóc và hao mòn linh kiện ,khiến tuổi thọ linh kiện giảm xuống ==> đến lúc này các bạn hãy tìm cách hạ nhiệt cho các bộ phận đó !!!

Các bạn có nhu cầu sử dụng nhiều về máy tính hẳn biết tản nhiệt Default đi kèm với CPU, GPU là không đủ nếu tính sử dụng lâu dài với mức độ như vậy. Vậy là các biện pháp để làm giảm nhiệt độ của máy tính trở nên rất quan trọng. Ngoài việc hàng năm phải chét keo tản nhiệt, vệ sinh thì cần phải trang bị một hệ thống tản nhiệt mới tránh việc CPU, GPU quá nóng gây giảm tuổi thọ và bị hỏng.

Với những máy cấu hình cao, sử dụng thường xuyên thì tản nhiệt khí không còn là sự lựa chọn lâu bền được, tản nhiệt nước là sự lựa chọn tốt hơn nhiều. Trước tiên là bởi nước dẫn nhiệt tốt hơn không khí nhiều lần. Kế đến là khả năng tùy biến đa dạng hơn tản nhiệt khí, như khi bạn muốn lắp thêm đồ giải nhiệt cho VGA thì với tản nhiệt nước Custom mọi việc trở nên đơn giản hơn nhiều. Và còn một đặc điểm quan trọng nữa là tính thẩm mỹ của nó .

Vậy còn vấn đề giá tiền của tản nhiệt nước? Cũng cần phải nhắc lại là “tiền nào của nấy”, bởi hiệu năng và tính thẩm mỹ cao nên giá thành của tản nhiệt nước cao hơn nhiều so với tản nhiệt khí.Chất lượng linh kiện càng cao thì giá càng đắt ,nhưng kéo theo đó là độ hoàn thiện và khả năng giải nhiệt tăng lên theo nó . Hiện giờ do nhu cầu sử dụng cao và phổ biến hơn nên giá thành của tản nhiệt nước hiện đang rất tốt.

3.Tản nhiệt nước bao gồm những gì?

  • Block (Tấm ốp): Block là gì? Block là vùng tiếp xúc với thiết bị đang được làm mát và thường được sản xuất từ kim loại có tính dẫn nhiệt cao như Nhôm hoặc Đồng.

Block có thể được sử dụng trên nhiều bộ phận khác nhau của máy tính nhưng phổ biến nhất vẫn là sử dụng cho CPU và GPU.

Mặt dưới của Block là phần sẽ tiếp xúc với bộ phận cần làm mát còn mặt trên có sẵn 2 ống chờ để lắp với ống nước, 2 ống chờ này có in sẵn đường IN, OUT để tránh nhầm lẫn. Mặt trên có thể được làm bằng chất liệu giống mặt dưới hoặc bằng nhựa trong suốt.

  • Tank- Reservoir (Bình chứa nước): Tank là gì? Tank là nơi lưu trữ chất lỏng làm mát và nó cũng đóng vai trò là cổng nạp cho chất lỏng mát.

Nếu sở hữu 1 chiếc Tank lớn hơn đồng nghĩa với việc lượng nước làm mát lưu trữ được nhiều hơn và nhờ đó lượng nhiệt tiêu tan cũng nhiều hơn.

Tank thường làm bằng chất liệu Acrylic trong suốt. 2 đầu Tank được bọc cao su và bọt chống thấm.Hiện nay đã có rất nhiều hãng sản xuất tank bằng kính giảm thiếu tối đa sự ăn mòn và làm tăng tính thẩm mỹ của sản phẩm, lúc này đây bạn có thể chiêm ngưỡng hoàn toàn lượng nước trong tank trong vắt và sâu như một chiếc bể cá vậy, thật tuyệt vời phải không nào ??

  • Pump (Bơm): Pump (bơm) là gì? Không như những chiếc bơm to và cồng kềnh, Pump cho tản nhiệt bằng nước chỉ là loại động cơ nhỏ nhưng vẫn sử dụng điện xoay chiều làm nguồn.

Pump thường được làm bằng thép không rỉ, đai ốc làm bằng nhôm gia công CNC.

Pump là một bộ phận rất quan trọng trong hệ thống tản nhiệt bằng nước cho PC bởi nó gần như quyết định lưu lượng nước luân chuyển trong vòng tuần hoàn của hệ thống water Cooling. Và không có Pump thì nước làm mát trong hệ thống chẳng thể nào di chuyển được.

Cũng cần hết sức cẩn thận không để Pump hoạt động khi không có nước, rất dễ gây hỏng Pump, cháy.

  • Radiator (Két nước): Két nước (rad) là gì? Két nước (Rad) có chức năng truyền nhiệt giữa nước và không khí.

Két nước thường được làm từ chất liệu đồng, đồng thau hoặc nhôm và ván lót làm từ thép không rỉ.

  • Fans (Quạt): Trong hệ thống thì Fan sẽ gắn liền với Két nước (rad) để sử dụng sức gió làm mát nước trong Rad. Tùy thuộc vào kích thước Rad mà có số lượng quạt đi kèm theo tương ứng, và thường là 1,2 hoặc 3 quạt.

Chính nhờ những chiếc Fans trực tiếp làm mát nước nóng mà nước nóng từ Rad có thể tiếp tục hành trình làm mát các bộ phận của máy tính.

Fans có loại không Led và loại có Led để tăng thêm tính thẩm mỹ cho bộ case.Có nhưng fan chuyên dụng để thổi rad với sức gió vô cùng lớn cùng sự hoạt động êm ái vô cùng.

  • Fitting (Cút nước): Fitting (Cút nước) là gì? Fitting (Cút nước) đơn giản là để tạo các khớp nối ông nước với Pump, Rad, Block hay để nối các đoạn ống nước với nhau, vừa tạo tính thẩm mỹ lại vừa tạo độ chắc chắn cho hệ thống.có rất nhiều loại fitting cơ bản có thể kể đến fit cắm ống, fit góc 90 , fit nối dài , hay fit stop v.v

Fitting thường làm bằng chất liệu đồng thau cao cấp hoặc thậm chí bằng Acrylic chất lượng cao và có rất nhiều màu sắc tùy chọn.Hiện tại fitting được làm vô cùng tinh xảo và được ví như một kiện trang sức để bạn trang trí cho case máy tính của mình.

 

*Ống nước (tube): Ống dẫn nước được chia làm 2 loại: Ống mềm và Ống cứng.

Ống mềm là gì?

–Ống nước mềm thường được làm từ Norprene, cao su, Silicone, PVC hoặc các hợp chất đặc biệt khác. Có loại ông trong suốt, ống màu không trong suốt và ống phản ứng UV. Chất liệu ống được làm đặc biệt để chịu được trong thời gian dài mà không bị đổi màu hay biến dạng. Nên tránh sử dụng ống nước rẻ tiền vì có thể ống sẽ bị đục, ngả màu vàng trong thời gian ngắn.

Ống cứng là gì?

-Không giống ống nước mềm, ống cứng được làm từ nhiều loại vật liệu. Thông dụng nhất là Acrylic hoặc PETG,ống acrylic thì thường giòn và dễ vỡ hơn ống petg. Các ống nước khác ít phổ biến hơn có thể được làm từ đồng, đồng thau, thủy tinh borosilicate và thậm chí ngày nay các ống carbon cũng được sử dụng bởi tính thời trang. Có lẽ vấn đề lớn nhất đối với người sử dụng đó là việc uốn các ống cứng này do mỗi loại ống mà sẽ có những cách uốn và sử dụng dụng cụ uốn khác nhau.

Hiện nay trên thị trường có 3 loại kích cỡ cơ bản của ống dẫn nước : đó là ống 12mm , ống 14mm, ống 16mm (tất cả đều tính theo đường kính trong của ống)

*Nước (Dung dịch làm mát-Coolant):

Người chơi tản nhiệt nước có 2 lựa chọn dung dịch làm mát cho hệ thống đó là “nước cất” hoặc dung dịch nước Coolant.

“Nước cất” là loại nước hoàn toàn tinh khiết, không có tạp chất nào trong đó để khi chảy trong hệ thống thì nước sẽ không có hiện tượng đóng rêu hay cặn gây tắc nghẽn và bẩn. Dùng nước cất cho hệ thống tản nhiệt bằng chất lỏng có vẻ rất tiện lợi nhưng để mua được loại nước cất “chuẩn” thì không hề đơn giản bởi hàng trôi nổi rất nhiều. Dùng nước cất không chuẩn lâu dài sẽ nhiễm cặn gây ô xy hóa thành ống đồng hoặc trở thành môi trường sống cho vi sinh vật làm cản trở nước lưu thông.

Nếu bạn sử dụng nước cất cho hệ thống tản nhiệt  thì nên sử dụng thêm Biocide (chất kháng khuẩn dạng nước) hoặc Kill Coil (Chất kháng khuẩn dạng miếng bạc được cuộn thành giống lò xo)

“Nước Coolant”: Theo kinh nghiệm của tôi thì nên dùng luôn nước Coolant của các nhà sản xuất sẽ hiệu quả và an toàn hơn, hiện giờ nước Coolant có rất nhiều mẫu mã và giá cả đa dạng.Coolant có rất nhiều màu xắc khách nhau,và phân ra làm hai loại chính, coolant trong và coolant đục , có những màu nước bắt led uv rất đẹp ,nó làm cho đường nước sáng lên vô cùng đẹp mắt.

 

4.Có những loại tản nhiệt nước nào?

  • Tản nhiệt nước All In One

All In One  – “tất cả trong một” bao gồm một hệ thống cố định (Block, bơm, Tank, Rad & Fan) được lắp ráp sẵn đầy đủ. Những bộ All In One đúng như cái tên của nó luôn là những gói “mỳ ăn liền” cho người chơi tản nhiệt nước lười độ hoặc đơn giản là do sở thích.

Tản All In One có sẵn nhiều kích cỡ và có thể dễ dàng lắp đặt như những loại tản nhiệt thông thường. Nhưng bạn phải chú ý đo đạc không gian của bộ case trước khi lắp đặt.

Tản All In One cũng không yêu cầu phải bơm lại nước và cần phải bảo dưỡng định kỳ tản nhiệt thông thường. Ví dụ như lau bụi.

Nhược điểm của tản nhiệt  All In One: Nhược điểm chủ yếu của tản nhiệt nước All In One điển hình chính là hiệu năng sẽ thấp hơn (khi so với tản nhiệt nước theo bộ KIT hoặc tản nhiệt nước Custom). Thêm vào đó là khả năng tùy biến để làm mát thêm các bộ phận khác gần như là điều không thể.Và vấn đề chính do các linh kiện dính liền với nhau nên khi một trong các bộ phận bị hỏng thì cũng là lúc bạn nói lời tạm biệt với chiếc tản all in one của mình vì nó gần như không thẻ sửa chữa được nữa .

  • Tản nhiệt nước Custom – KIT:

Một bước tiến mới và phát triển của bộ tản all in one , khi mà các linh kiện tản nhiệt đã được xắp xếp riêng biệt, các bạn được quyền tùy biến đường nước theo ý của bản thân, khi bắt đầu phải ghép các đường nước lại với nhau thành một bộ máy hoàn chỉnh.

Sử dụng tản nhiệt Custom đòi hỏi người chơi phải nghiên cứu kỹ lưỡng, lập kế hoạch bài bản và tất nhiên cũng sẽ phải đầu tư tốn kém hơn so với hình thức chơi tản All In One.

Với những bộ tản custom như thế này , thường thì hãng đã lên đủ cho bạn các bộ phận cần thiết để cấu thành lên một hệ thống giải nhiệt cơ bản cho máy tính của bạn rồi, việc duy nhất bạn cần làm đó là lắp chúng vào máy tính của mình là xong.

  • Chọn từng linh kiện rời để lắp tản nhiệt nước

Có thể này đây là đỉnh cao của tản nhiệt nước với khả năng tùy biến vô tận tùy theo sức sáng tạo của người chơi. Tản nhiệt Custom có thể tùy biến đến từng bộ phận nhỏ nhất của bộ case, tất nhiên vẫn phải phụ thuộc vào không gian bên trong bộ case đó.Với sự lựa chọn này người chơi sẽ tự chọn cho mình những linh kiện tốt nhất , đẹp nhất ,khủng nhất theo ý mình,Và ở đây sự sáng tạo của con người sẽ được đặt lên làm yếu tố chính, quyết định sự xấu đẹp của bộ case máy tính !!

  • Tản nhiệt nước tự chế

Ở thời kỳ sơ khai của tản nhiệt nước  tại Việt Nam, khi mà linh kiện cho tản nhiệt nước còn hiếm và đắt đỏ thì các game thủ đã tự chế cho mình những bộ tản nhiệt nước theo phong cách hand-made. Cách chơi này cũng rất hay nhưng khó thực hành cũng như dễ xảy ra cháy nổ nguy hiểm đến cả dàn máy. Chưa kể đến linh phụ kiện để chơi cũng khó kiếm.

Hiện giờ thì có thể nói Tản nhiệt nước tự chế đã gần như tuyệt chủng và nhường chỗ cho 3 cách chơi nước  bên trên.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

.
.
.
.